Ortodoncja – dziedzina stomatologii zajmująca się profilaktyką i leczeniem wad zgryzu oraz wad szczękowo-twarzowych u dzieci, młodzieży i dorosłych. Terapia, prowadzona przez ortodontę (lekarz specjalista w tej dziedzinie), wpływa nie tylko na właściwe stosunki międzyzębowe, lecz także na proporcje dolnego i środkowego odcinka twarzy, stąd coraz częściej ortodoncja nazywana jest ortopedią szczękową, względnie zachowawczą ortopedią szczękową.

 

W naszym gabinecie zajmujemy się leczeniem przy pomocy aparatów stałych jak również leczeniem wad aparatami ruchomymi(szczególnie u dzieci).

 

Aparat ruchomy zalecany jest dla dzieci szczególnie w okresie skoku wzrostowego, w czasie wymiany zębów mlecznych na stałe oraz jako wstępne leczenie przed leczeniem aparatami stałymi. Aparat ruchomy wykonany jest indywidualnie dla każdego pacjenta, a jego typ dobierany jest do rodzaju wady. Ich wadą jest brak możliwości kontroli rzeczywistego czasu obecności aparatu w ustach, a tym samym jego efektywnego działania.

Aparaty stałe zalecane są wszystkim pacjentom z uzębieniem stałym zarówno dzieciom jak i dorosłym. Aparat stały składa się z pierścieni lub rurek cementowanych na zębach trzonowych, zamków ortodontycznych cementowanych na zębach siecznych, kłach oraz zębach przedtrzonowych, drutów ortodontycznych wykonywanych ze stopów Niklowo –Tytanowych oraz stalowych, który wywiera na zęby stałą, precyzyjnie określoną siłę oraz elementów dodatkowych takich jak m.in. ligatury gumowe, metalowe, sprężynki, rurki ochronne, łańcuszki elastyczne i inne.

 

Do ujemnych psychicznych skutków noszenia aparatu przez pacjenta jest początkowa niechęć, lęk w obawie przed brakiem akceptacji w swoim otoczeniu. Dostępne są też jednak aparaty kosmetyczne (z białej porcelany albo syntetycznego szafiru), które mogą być traktowane przez pacjentów prawie jak specyficzny rodzaj biżuterii. Aparat może również powodować dyskomfort, objawiający się wrażeniem uścisku na zębach oraz uczuciem bólu zębów.

 

 

 

Aparaty stałe dodatkowe wykorzystywane w przypadkach, w których aparat stały nie jest w stanie sam doprowadzić do korekcji wady. Są to m.in.: łuki podniebienne, aparaty pendulum, aparaty quad helix, guziki podniebienne Nance’a, aparaty do szybkiego poszerzania szczęki np. Hyrax, ponadto w niektórych przypadkach stosowane są mini implanty, tzw. mikrośruby.

 

 

 

W obecnej chwili dysponujemy różnymi rodzajami zamków ortodontycznych do których zaliczają się:

 

Zamki klasyczne metalowe lub zamki antyalergiczne tytanowe

 

 

Zamki samoligaturujące… nie wymagają dodatkowego mocowania drutu w slocie zamka przy pomocy ligatur.

 

 

 

ZAMKI ESTETYCZNE tzw. niewidoczne wykonane z różnych materiałów

Zamki kompozytowe,

Zamki kompozytowo –ceramiczne

Zamki ceramiczne

Zamki kryształowe ( szafirowe)

Zamki estetyczne z metalowym slotem

 

 

 

 

 

Leczenie ortodontyczne - krok po kroku:

• konsultacja ortodontyczna

 Lekarz ortodonta przez rozpoczęciem leczenia zapoznaje się z pacjentem, przeprowadza wywiad by znaleźć przyczynę problemu i poznać ewentualne szkodliwe nawyki pacjenta, które będzie trzeba wyeliminować.

Niezbędnym elementem wizyty jest również badanie jamy ustnej, jak i oglądanie twarzy pacjenta z przodu i z profilu w celu określenia rodzaju zaburzenia oraz stopnia zaawansowania. 

Kolejnym podstawowym elementem wizyty jest pobranie wycisków szczęki i żuchwy, na podstawie których zostaną wykonane modele gispowe odzwierciedlające sytuację panującą w jamie ustnej. Umożliwią one zaplanowanie odpowiedniego schematu leczenia.

 

Pierwszą wizytę u ortodonty nalezy traktować jako konsultację, gdyż lekarz informuje pacjenta/rodziców o charakterze wady oraz najczęstszym sposobie leczenie takiego zaburzenia. Są te jednak infromacje wstępne, gdyż dokładny plan leczenia ortodonta może przedstawić dopiero po analizie modeli diagnostycznych (wykonanych na podstawie pobranego wyciksu) oraz zdjęć rentgenowskich, jak pantomogram i zdjęcie celadometryczne (których wykonanie zleci). 

Dopiero zestawiając wszystkie informacje uzyskane na wizycie oraz wyniki analizy modeli i zdjęć ortodonta może ustalić metodę leczenia oraz zaplanować najlepszy moment na jego rozpoczęcie. U młodszych dzieci czasami warto poczekać do momentu skoku wzrostowego, gdyż leczenie zastosowane w tym momencie (w przypadku niektórych wad) będzie trwało znacznie krócej. O tym jednak decyduje tylko i wyłącznie ortodonta. 

• zaplanowanie leczenia 

Wizyta ta polega na omówieniu z pacjentem zaproponowanej metody leczenia, przedstawieniu wszystkich wskazań jakie pacjent będzie musiał przestrzegać, aby leczenie miało sens. 

Dodatkowo lekarz przedstawia zarys kosztów jakie pacjent będzie musiał ponieść. W przypadku aparatów stałych jest to istotny element, gdyz koszty nie są niestety małe. Pacjent na tej wizycie ma również możliwość wyboru rodzaju aparatu stałego (metalowy - najczęściej stosowany, porcelanowy - czyli tzw kosmetyczny, bądź lingwalny - zakładany na powierzchnię zębów od strony języka). 

• założenie aparatu

Zakładanie apartu stałego polega na naklejeniu na zęby małych zamków za pomocą specjalnego nieszkodliwego kleju, a następnie połączniu ich linką/drucikiem. Niezwykle ważne jest precyzyjne przyklejenie zamków, gdyż ma to znaczenie dla przebiegu leczenia i efektu końcowego. Jest to procedura zupełnie niebolesna i trwająca zazwyczaj około godziny w przypadku obu łuków (tzn. górnego i dolnego). 

Jeżeli metodą leczenie będzie aparat ruchomy ortodonta oddaje pacjentowi przygotowant przez technika aparat i instruuje rodziców dziecka jak należy goo użytkować, ile razy dziennie należy go nosić. 

Nieodłącznym elementem wizyty jest poinstruowanie pacjenta o konieczności przestrzegania higieny jamy ustnej i odbywania wizyt kontrolnych. Ortodonta pokazuje jak oczyszczać zęby tak by nie uszkodzić aparatu, a jednocześnie dokładnie usunąć resztki pokarmowe. 

• wizyty kontrolne

Należy sobie uświadomić, że założony aparat ortodontyczny nie jest już końcem leczenia i tylko czekaniem na efekty, a wręcz przeciwnie to jest dopiero początek. Teraz konieczne są regularne wizyty kontrolne u ortodonty, który obserwując zmiany w jamie ustnej - postępy leczenia - odpowiednio aktywuje aparat (zarówno stały, jak i ruchomy).  

Aparat nie jest w stanie sam wyleczyć wady - niezbędna jest kontrola ze strony specjalisty, gdyż tylko on jest w stanie odpowiednio poprowadzić leczenie.

Pacjent z założonym aparatem pozostając przez długi okres czasu bez kontroli ortodonty może narazić się na znaczne przdłużenie leczenia, a co za tym idzie na większe koszty. 

Wizyty kontrolne przy aparatach stałych wskazane są co 4-6 tyg., natomiast w przypadku apratów ruchomych co 2-3 miesiące. 

• leczenie retencyjne/stabilizacyjne 

Następuje po okresie koniecznym do wyleczenia wady zgryzu. 

Zdejmowany jest aparat stały, który był odpowiedzialny za aktwyną fazę leczenia, a zakładany jest aparat retencyjny, który od tej pory odpowiadać będzie za utrzymanie wyników leczenia. 

W przypadku leczenia aparatem ruchomym najczęściej dalej jest on aparatem retencyjnym, tylko już bez aktywowanych elementów i o ogarniczonej potrzebie noszenia.

AWARIA APARATU:

W razie jakiejkolwiek awarii aparatu skontaktuj się jak najszybciej ze swoim lekarzem.

Jeśli awaria dotyczy aparatu zdejmowanego należy schować go do pudełeczka, w którym przechowywany jest aparat i zglosić się do lekarza prowadzącego. Należy zabrać odłamane elementy aparatu (jeśli takie są), gdyż wielokrotnie udaje się naprawić aparat i przywrócić jego działanie. Idąc na wizytę nie należy być świeżo po posiłku, ponieważ do naprawy aparatu zazwyczaj konieczne jest pobranie wycisku, co nie dla każdego pacjenta jest przyjemne, zwłaszcza po jedzeniu.

Gdy awaria dotyczy aparatu stałego, sprawa może być dla pacjenta bardzo nieprzyjemna, gdyż uszkodzone elmenty aparatu często ranią delikatne tkanki policzków lub warg. Najczęściej dochodzi do dwóch "wypadków". Pierwszy z nich stanowi odklejenie się zamka. Nie jest to wielka awaria i zwykle nie wymaga pilnego pojawienia się w gabinecie, szczególnie jeśli pacjent dojeżdza z daleka, ale zawsze należy telefonicznie skontaktować się z gabinetem, aby otrzymać odpowiednie instrukcje. Na wizycie lekarz usunie odklejony zamek i w to miejsce przyklei nowy. Drugą częstą awarią jest drażniąca końcówka któregoś z drutów. To przykre powikłanie, któremu towarzyszy powstanie bolesnej rany. W każdym przypadku warto spróbować odciąć taką końcówkę, na przykład za pomocą cążków do paznokci, albo zagiąć drucik w kierunku zęba za pomocą gumki znajdującej się na końcu ołówka lub trzonka szczoteczki do zębów. Jeśli zabiegi takie się nie powiodą, trzeba wytrzymać do wizyty, a drażniącą końcówkę drutu oblepić woskiem ochronnym.

 

Poniżej zamieszczamy link, z którego można dowiedzieć się kilku informacji o ewentualnych powikłaniach związanych z leczeniem ortodontycznym ( wg. PTO)

 

Clear Aligner - niewidoczny aparat na zęby

Clear Aligner to nowa technologia aparatów ortodontycznych. Opiera się na regulowaniu nieprawidłowości zębów za pomocą przezroczystych nakładek i jest alternatywą dla osób, które nie wyobrażają sobie noszenia stałego aparatu na zębach. 

Clear Aligner jest techniką korekty wad zgryzu, której główną zasadą jest noszenie przez min. 20 godzin dziennie przezroczystych nakładek. Nie są one cementowane na stałe na zęby i bez najmniejszego problemu w każdej chwili można je wyjąć. W celu uzyskania oczekiwanego efektu leczenia należy je jednak nosić przez cały czas wyznaczony przez lekarza ortodontę.

Clear Aligner występując w postaci nakładek idealnie dopasowanych do zębów sprawia, że większość otaczających nas osób nawet nie zauważa stosowania przez nas tego typu aparatu. 

Ze względu na możliwość wyjmowania szyn zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku konwencjonalnych aparatów stałych. 

Aparat Clear Aligner może być stosowany u młodzieży powyżej 14 roku życia oraz u osób dorosłych. 

Leczenie ortodontyczne prowadzone za pomocą tego rodzaju aparatu na zęby może być również łączone z leczeniem innymi aparatami np. w przypadku poważnych wad zgryzu, bądź gdy pacjent chce wcześniej zdjąć aparat stały.